«Βλέπουμε όλοι την ίδια πραγματικότητα; Τι λένε γι αυτό οι φωτογραφίες μας;»
Η φωτογραφία έχει για υλικό της την πραγματικότητα και σε πρώτο επίπεδο αυτή την πραγματικότητα καλείται να αποτυπώσει, παραμένοντας, όσο είναι εφικτό, στη σφαίρα της απλής περιγραφής. Το πώς όμως θα μπορέσει να το κάνει αυτό συνιστά και το μεγάλο ενδιαφέρον της τέχνης της. Είναι ένα από τα κύρια ζητούμενα, στη φωτογραφική μας πορεία, το να υπερβούμε αυτή την πραγματικότητα, να τη μεταμορφώσουμε, περικλείοντας μέσα στο κάδρο μας κάτι από το μυστήριο και τη μαγεία της αόρατης πλευράς του κόσμου.
Με τον ίδιο τρόπο που ο φωτογράφος βαδίζει σε αυτό το μονοπάτι, κινείται, πιστεύω, και ο κάθε άνθρωπος στην καθημερινότητά του, καθώς προσπαθεί, συνειδητά ή ασυνείδητα, να αποκαλύψει την κρυμμένη τάξη που λανθάνει συχνά κάτω από το επιφανειακό χάος. Αναζητώντας, χωρίς συνειδητή πρόθεση τις περισσότερες φορές, το μυστήριο και τον υπαινιγμό (αγαπημένους συντρόφους της τέχνης), αποπειράται να προσδώσει στη ζωή του την ουσία και το νόημα που θα την ανάγουν από μια απλή πράξη επιβίωσης σε συνειδητό προορισμό.
Ας επανέλθουμε όμως στην πραγματικότητα, με βάση την οποία αναδιπλώσαμε τις σκέψεις μας, κι ας αναρωτηθούμε, είναι κοινή η αίσθηση που έχουμε για την πραγματικότητα του κόσμου; είναι ίδια για όλους μας η βίωση αυτής της πραγματικότητας; Όχι, μας λέει, χωρίς πολλούς ενδοιασμούς, η εμπειρία. Και μας υπαγορεύει πως ο τρόπος που ο καθένας από μας βιώνει την πραγματικότητα (του), σχετίζεται άμεσα με το χαρακτήρα, την προσωπικότητα, την αισθητική, την παιδεία, την κουλτούρα, τις συναισθηματικές και ψυχικές μας συνιστώσες, τα άγραφα του πεπρωμένου μας, την ψυχολογική μας κάθε φορά κατάσταση… .
Το γεγονός ότι βλέπουμε τα πράγματα μέσα από διαφορετικές οπτικές γωνίες εμπεριέχει δυο τουλάχιστον δυνατότητες. Η μία είναι αυτή που πολύ συχνά βιώνουμε γύρω μας -η διαφορετικότητα να γίνεται γενεσιουργός αιτία συγκρούσεων και αντιπαραθέσεων, τρέφοντας έτσι τους διαχωρισμούς και τον άγονο ανταγωνισμό που έχει ανάγκη ένα μέρος της φύσης μας.
Υπάρχει όμως πάντα και η δεύτερη δυνατότητα που μπορεί να συμβάλλει, χωρίς βία, στην ανάδειξη της μοναδικότητας μέσα από τη διαφορετικότητα του καθενός μας. Μια δεύτερη δυνατότητα που εστιάζει στην κοινή μας μοίρα, σε όσα μας ενώνουν. Μια δυνατότητα που αγκαλιάζει τις συγγένειες και μας υπενθυμίζει πως είμαστε όλοι πλασμένοι από το ίδιο υλικό και πως οι διαφορές μας εμπλουτίζουν τον κόσμο αφού μας δίνουν την ευκαιρία να γνωριστούμε από πιο κοντά με τις πολύπλευρες εκφάνσεις της ανθρώπινης φύσης.
Έχω την αίσθηση πως η ύφανση της κοινής μοίρας με τη διαφορετικότητα είναι που γεννά το προσωπικό μας έργο και τον προσωπικό μας δρόμο στη ζωή. Ας πούμε, λοιπόν, ένα ολόχαρο Ναι στην προσωπική εξέλιξη, με τους άλλους να βρίσκονται στη θέση των συντρόφων μας (όχι των ανταγωνιστών). Κι ας κάνουμε τις διαφορές μας γέφυρα γνώσης και επικοινωνίας, τολμώντας να αλλάξουμε τις οπτικές ή τις πεποιθήσεις που στέκονται εμπόδιο στην ενότητα μας με τους άλλους.
Κι έτσι όπως ξεκίνησα τον μονόλογό μου, με τη φωτογραφία, έτσι σκέφτομαι και να κλείσω, επισημαίνοντας πως η φωτογραφία συνηγορεί, με τον δικό της τρόπο, σε όλα τα παραπάνω, δείχνοντάς μας πως το ίδιο θέμα φωτογραφημένο από 10 διαφορετικούς ανθρώπους έχει σαν αποτέλεσμα 10 διαφορετικές φωτογραφίες. Κι έτσι μπορεί να μας ωθήσει στην επίγνωση της διαφορετικότητάς μας, οδηγώντας μας, μέσω των κατάλληλων ερωτημάτων, στη δημιουργία του δικού μας προσωπικού (φωτογραφικού) έργου.
